Đau ngực nguy hiểm đến mức nào?

Đau ngực như thế nào là nguy hiểm? Đau nhói như dao đâm nguy hiểm hơn, hay cơn đau đè nặng ngực?

Không nên xem thường cơn đau ngực nào - Ảnh: Quang Định

Đau ngực được mô tả là cảm giác đau, đè ép, bóp nghẹt, tê..., tóm lại là bất cứ cảm giác khó chịu nào ở vùng ngực, cổ, bụng trên. Đau ngực là triệu chứng rất thường gặp và cũng là triệu chứng khiến nhiều người băn khoăn về thái độ xử trí.

Việc hiểu rõ và phân biệt tính chất của đau ngực sẽ phần nào giúp chúng ta có thái độ xử trí phù hợp khi gặp phải triệu chứng này, tránh bỏ qua tình trạng đau ngực nguy hiểm nhưng cũng không phải luôn ở trạng thái “báo động giả” với đau ngực lành tính.

Đau ngực không do nguyên nhân tim mạch

Đau từ ngoài thành ngực đến các cơ quan bên trong lồng ngực đều có thể là nguyên nhân gây đau ngực. Vùng cổ và thành ngực có thể gây đau do cơ xương như viêm cơ, viêm sụn sườn, viêm dây thần kinh liên sườn, chấn thương ngực... Đau do các nguyên nhân này thường có tính chất khu trú, xác định được vị trí đau và sẽ giảm khi dùng thuốc giảm đau.

Những trường hợp chấn thương ngực nặng, gây đau ngực nhiều, đặc biệt nếu kèm theo cảm giác khó thở cần đến bệnh viện chụp phim X-quang kiểm tra để xác định có hay không tổn thương như tràn khí màng phổi, tràn máu màng phổi, giập phổi, gãy xương sườn...

Nguyên nhân trong lồng ngực (không phải do tim) gây đau ngực có thể là phổi, thực quản. Các bệnh lý phổi như viêm nhiễm từ đường thông khí (suyễn, viêm phế quản, viêm phổi, viêm màng phổi...) sẽ gây đau ngực liên quan đến nhịp thở, tăng lên khi ho... 

Trào ngược thực quản cũng gây đau ngực do dịch vị từ dạ dày trào ngược vào thực quản, thường gây cảm giác nóng rát sau xương ức, tăng lên sau khi ăn no, hút thuốc, uống rượu, cà phê.

Một nhóm nguyên nhân gây đau ngực khá thường gặp là đau ngực chức năng hay còn gọi là đau ngực tâm lý. Tình trạng này gặp ở phụ nữ nhiều hơn. Đau thường rõ ràng, khu trú, vị trí đau ở vùng giữa ngực, gặp phải khi lo lắng, buồn rầu, suy nhược thần kinh...

Nhiều người trẻ, khỏe mạnh còn có thể gặp đau ngực lành tính, một tình trạng đau ngực không rõ nguyên nhân và không do bất thường nào. Đau này thường được mô tả là cảm giác nhói ngực thoáng qua, kéo dài dưới một phút, đau khu trú, có thể lặp lại nhiều lần.

Đau ngực do nguyên nhân tim mạch

Nguyên nhân từ tim mạch gây đau ngực có thể là hẹp mạch vành, phình hoặc bóc tách động mạch chủ ngực, viêm màng ngoài tim, sa van hai lá, hẹp van động mạch chủ... Trong đó cần đặc biệt lưu ý đến đau thắt ngực trong bệnh mạch vành và đau ngực trong bệnh động mạch chủ ngực.

Hệ mạch vành là hệ mạch máu nuôi tim. Khi một hoặc nhiều nhánh mạch vành bị hẹp nhiều sẽ làm giảm lượng máu cung cấp cho cơ tim, đưa đến tình trạng thiếu máu cơ tim và có thể gây ra triệu chứng đau thắt ngực.

Đau thắt ngực ổn định được mô tả là cảm giác tim bị đè nén, bóp nghẹt, nặng ngực, khó thở, thường xảy ra khi gắng sức, xúc động, tức giận...; đau thường lan ra hàm, vai, tay và có thể kèm theo nôn ói, vã mồ hôi, hơi thở ngắn, yếu, mệt, chóng mặt...; đau có thể giảm khi nghỉ ngơi. 

Khác với đau thắt ngực ổn định thường xảy ra khi người bệnh gắng sức, đau thắt ngực không ổn định có thể gặp kể cả khi người bệnh nghỉ ngơi, đang ngủ hoặc sinh hoạt bình thường.

Tính chất đau của đau thắt ngực không ổn định tương tự đau thắt ngực ổn định nhưng thường dữ dội hơn, kéo dài hơn 15 phút. Người bệnh thường đau nhiều đến mức không chịu nổi và có cảm giác sợ hãi, hoảng loạn. Đau thắt ngực không ổn định có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim và đe dọa nghiêm trọng tính mạng người bệnh.

Một tình trạng đau ngực cũng cần đặc biệt lưu ý là đau ngực do bóc tách động mạch chủ ngực cấp. Bóc tách động mạch chủ là tình trạng động mạch chủ bị rách lớp nội mạc làm máu len vào giữa lớp nội mạc và lớp áo giữa, lóc các lớp của thành động mạch chủ.

Đây là bệnh lý nặng, nguy hiểm đến tính mạng, nguy cơ đột tử cao. Đau thường xuất hiện đột ngột, dữ dội, cảm giác đau như xé ở vùng sau xương ức lan ra sau lưng, tay.

Đến bệnh viện ngay khi nào?

Đau ngực do tim mạch thường không liên quan đến tư thế hay nhịp thở; cảm giác đau thường sâu trong lồng ngực, ít khi xác định được vị trí đau rõ ràng; thường đau với cảm giác nặng ngực, đè ép ngực chứ ít khi bị đau nhói như dao đâm.

Nếu nghi ngờ tính chất đau ngực do tim mạch, nên được bác sĩ chẩn đoán và loại trừ các trường hợp nặng. Thông thường, cần đến bệnh viện ngay nếu gặp triệu chứng đau ngực và có kèm theo một trong các tình huống sau:

- Tính chất của đau ngực tương tự với đau thắt ngực hoặc đau do bóc tách động mạch chủ ngực cấp.

- Đau ngực dữ dội, đau như bóp nghẹt tim, đè ép ngực; hoặc đau lan ra tay, hàm; hoặc đau nhiều, kéo dài trên 15 phút.

- Đau ngực có kèm theo các triệu chứng bất thường khác như mệt, yếu, nôn ói, thở ngắn, vã mồ hôi, chóng mặt, cảm giác hoang mang, lo lắng, mất tự chủ...

Theo BS Ngô Bảo Khoa - BV Đại học Y TPHCM/
Sức khỏe và Đời sống