Hoại tử chân do tắc động mạch dễ nhầm với loét

Bệnh nhân Lý Thị Ngọc Điệp nhập viện trong tình trạng đau nhức chân phải, một phần ngón chân cái bị hoại tử tím đen, hai bàn chân màu tím xanh và lạnh.

Bà Điệp (61 tuổi, quê Sóc Trăng) cho biết vài năm nay xuất hiện triệu chứng đau nhức và tê chân phải. Nghĩ là bệnh đau cơ xương khớp thông thường nên bà không đến các cơ sở y tế khám bệnh. Một tuần trước khi vào viện, tình trạng đau nhức chân phải tăng lên, phần đầu ngón chân cái bắt đầu tím đen, lan dần lên phần thân ngón bệnh nhân.

Bệnh nhân Ngọc Điệp đã được phẫu thuật. Hiện tình trạng hoại tử của ngón cái đã ngưng tiến triển. Bàn chân và các ngón chân cũng hồng hào hơn do đã có máu nuôi dưỡng. Ảnh: TP.

Sau khi khám và làm các xét nghiệm, các bác sĩ Chuyên khoa Phẫu thuật Mạch máu BV Đại học Y dược TPHCM chẩn đoán bệnh nhân bị tắc động mạch mạn tính hai chân. Hình chụp mạch máu cho thấy các động mạch hai chân đã bị tắc nghẽn. Các động mạch tắc hoàn toàn ở nhiều vị trí trên chân phải, từ động mạch chậu trên bụng kéo dài đến gần cổ chân, chỉ còn một nhánh nhỏ ở phần xa của động mạch cổ chân.

Bệnh nhân đã được phẫu thuật để đưa máu xuống chân. Bác sĩ cũng nong và đặt stent động mạch ở phần trên cao của chân, đồng thời sử dụng các tĩnh mạch tự thân ghép với nhau để bắc cầu đến nhánh mạch máu nhỏ ở phần xa phía dưới chân.

Sau mổ, bệnh nhân Điệp đã hết đau chân phải. Tình trạng hoại tử của ngón cái ngưng tiến triển, bàn chân và các ngón chân hồng hào do đã có máu nuôi dưỡng. Dự kiến trong vài ngày tới bệnh nhân sẽ được cắt một phần nhỏ hoại tử của ngón cái thay vì phải cắt cụt chân đến đùi.

ThS.BS Lê Thanh Phong, Trưởng đơn vị Phẫu thuật Mạch máu, BVĐại học Y Dược TPHCM, giải thích: Việc phối hợp giữa can thiệp nội mạch và vi phẫu mạch máu trong trường hợp này làm cho quá trình điều trị các thương tổn phức tạp của mạch máu trở nên dễ dàng hơn. Nhờ đó bệnh nhân nhanh hồi phục và tiết kiệm được chi phí điều trị.

Trong cơ thể, các động mạch có nhiệm vụ đưa máu chứa chất dinh dưỡng đến nuôi các cơ. Động mạch ở chân bị tắc nghẽn sẽ làm giảm lượng máu xuống chân khiến chân bị thiếu chất dinh dưỡng và ôxy, nếu nặng dễ dẫn đến hoại tử chân.

Bệnh thường trải qua 4 giai đoạn chính. Giai đoạn sớm không có triệu chứng. Giai đoạn tiếp theo là đau cách hồi, tức là đi một đoạn phải dừng lại do cảm giác đau ở chân. Ở giai đoạn 3, cảm giác đau xuất hiện ngay khi nghỉ, đặc biệt là đau về đêm. Giai đoạn cuối cùng là tình trạng hoại tử hoặc lở loét ở các ngón chân và bàn chân.

Trong giai đoạn đầu khi có cảm giác đau chân, bệnh thường bị nhầm lẫn với đau cơ xương khớp. Ở giai đoạn cuối với triệu chứng lở loét, hoại tử chân thường bị cho là nhiễm trùng phần mềm. Lúc này, nếu người bệnh được cắt ngón chân hoại tử thì vết mổ sẽ không thể lành được vì không có máu đến nuôi dưỡng. Bệnh nhân có thể bị cắt cụt chân gây tàn phế suốt đời.

BS Thanh Phong cho biết thêm, bệnh tắc động mạch mạn tính thường gặp ở người lớn tuổi, hút thuốc lá, bị tiểu đường, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu... "Khi có bệnh ở động mạch chi thì khả năng động mạch ở các nơi khác như động mạch thận, động mạch vành nuôi tim và động mạch cảnh nuôi não cũng có thể mắc bệnh. Do đó, người bệnh nên được theo dõi và điều trị một cách tổng thể bởi các bác sĩ thuộc nhiều chuyên khoa khác nhau".

Theo Thi Ngoan - VnExpress