Có thể loại trừ được "kẻ giết người thầm lặng"?

Bệnh tăng huyết áp (THA) là bệnh phổ biến và có mối đe dọa rất lớn đối với sức khỏe - Nguyên nhân gây tàn phế và tử vong hàng đầu đối với người lớn tuổi.

Chính vì vậy mà THA đang trở thành một vấn đề thời sự vì sự gia tăng nhanh chóng của căn bệnh này trong cộng đồng. Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đã có khoảng 1,5 tỷ người trên thế giới bị THA.

Tăng huyết áp: "kẻ giết người thầm lặng"

Trong báo cáo về sức khỏe hàng năm của WHO năm 2002 đã nhấn mạnh, THA là "kẻ giết người số một". Thực vậy, vào năm 2008, người ta ước tính có khoảng 17,5 triệu người trên thế giới bị tử vong do THA và các biến chứng tim mạch. Theo một điều tra tại Hoa Kỳ năm 2006 cho thấy, có 56.561 người Mỹ bị tử vong vì THA. Chi phí trực tiếp hoặc gián tiếp cho điều trị, chăm sóc bệnh nhân THA hàng năm tới trên 259 tỷ USD. Các biến chứng gây ra bởi THA cũng rất cao như: tai biến mạch não, nhồi máu cơ tim, suy tim... 

Thế nhưng chỉ có một số ít bệnh nhân THA là có một vài triệu chứng cơ năng gợi ý cho họ đi khám bệnh như: đau đầu, chóng mặt, cảm giác "ruồi bay", mặt đỏ bừng, ù tai,... Đa số bệnh nhân bị THA lại thường không có các dấu hiệu cảnh báo trước. Nhiều khi, lúc thấy có triệu chứng đau đầu xuất hiện thì tiếp ngay sau đó cũng là kết thúc cuộc đời của họ do đã bị xuất huyết não nặng nề.

Cần kiểm tra huyết áp thường xuyên để có hướng điều trị. Ảnh: TM

Mặt khác, tuyệt đại bộ phận (khoảng 90%) bệnh nhân bị THA là không rõ nguyên nhân (còn gọi là THA nguyên phát). Chỉ một số nhỏ bệnh nhân (<10%) bị THA có tìm được nguyên nhân (tức là do hậu quả của một số bệnh lý khác). Do đó, dấu hiệu lâm sàng thể hiện bệnh THA thường không đặc hiệu và người bệnh có thể không thấy có gì khác biệt so với người bình thường.

Vì vậy, việc kiểm tra huyết áp thường xuyên, nhất là người có những yếu tố nguy cơ về tim mạch là hết sức cần thiết và quan trọng.

Loại trừ bệnh này dễ hay khó?

Câu trả lời là không khó! Vấn đề phụ thuộc nhiều vào chính bản thân của mỗi người chúng ta.

Ở nước ta, trước tình hình gia tăng nhanh chóng và những biến chứng nặng nề của bệnh THA, ngày 19/12/2008, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định phê duyệt chương trình phòng chống THA trở thành Chương trình mục tiêu quốc gia. 

Ban Quản lý quốc gia phòng chống THA với nòng cốt là các cán bộ của Viện Tim mạch Việt Nam đã tích tham gia triển khai các hoạt động trong cộng đồng như truyền thông, giáo dục sức khỏe, khám sàng lọc THA, xây dựng các mô hình phòng chống THA từ tuyến xã, phường tới tuyến Trung ương. 

Chúng ta hy vọng là với tất cả những cố gắng của toàn xã hội, của cả cộng đồng, việc kiểm soát THA sẽ mang lại những lợi ích đáng kể. Việc cổ vũ lối sống lành mạnh và thay đổi những lối sống có hại cho mỗi cá nhân là "vũ khí" hữu ích hàng đầu trong cuộc chiến chống lại "kẻ thù thầm lặng này".

Những lời khuyên có ích cho mỗi chúng ta trong việc phòng chống bệnh THA: - Giảm cân nặng (nếu thừa cân). - Không hút thuốc lá, thuốc lào. - Không ăn nhiều chất béo bão hòa. - Không ăn mặn (giảm muối trong khẩu phần ăn). - Tập thể dục đều đặn hàng ngày. - Hạn chế uống rượu bia. - Tránh lo âu, căng thẳng, nên tự tạo cho mình một cuộc sống thanh thản, vui vẻ. - Kiểm tra thường xuyên số đo huyết áp của mình. - Kiểm tra định kỳ các yếu tố nguy cơ khác (rối loạn đường máu, lipid máu...) để có thể kiểm soát kịp thời các yếu tố nguy cơ đó.

Theo Sức khỏe & Đời sống/Dự án phòng chống bệnh THA Quốc gia