Lưu ý khi bị tăng huyết áp thai kỳ

Nếu không kiểm soát được tình trạng tăng huyết áp khi mang thai có thể dẫn đến các tai biến cho mẹ.

Đây là cảnh báo của ThS-BS Đặng Lê Dung Hạnh - Trưởng khoa Khám bệnh BV Hùng Vương (TPHCM).

Thai phụ tăng huyết áp sẽ dẫn đến tình trạng truyền máu nuôi kém, thai nhi nhẹ ký hay suy dinh dưỡng, sinh non. Tăng huyết áp khi mang thai nếu vượt ngưỡng 140/90mmHg cần phải điều trị.

Tình trạng tăng huyết áp trong thai kỳ gồm

- Tăng huyết áp thai kỳ chỉ có tăng huyết áp đơn thuần, xảy ra sau tuần thai thứ 20

- Tiền sản giật cũng xảy ra sau tuần 20 biểu hiện gồm tăng huyết áp, phù và có đạm trong nước tiểu

- Tăng huyết áp mãn tính và tăng huyết áp mãn tính ghép thêm tiền sản giật.

Nguyên nhân chính gây tăng huyết áp là có tình trạng co thắt các mạch máu nhỏ. Đạm niệu là do mạch máu thận bị tổn hại gây thất thoát qua nước tiểu (xét nghiệm nước tiểu sẽ biết được tình trạng này).

Phù do bị mất nhiều đạm, có thể phù cả tay và mặt. Phù trong tiền sản giật khác với phù sinh lý khi mang thai (phù ở chân do chèn ép sẽ khỏi sau một đêm nằm nghỉ ngơi).

Tiền sản giật rất nguy hiểm cho thai phụ. Nếu huyết áp không được kiểm soát có thể đưa đến cơn sản giật - cơn co giật: ban đầu có thể là nhức đầu, sau đó cơn co giật cả người trong vài giây đến vài phút. Bệnh nhân lơ mơ trong cơn co giật rồi tỉnh lại một cách chậm chạp.

Cơn co giật có thể xảy ra một lần hay nhiều lần liên tục nếu huyết áp vẫn tăng cao. Càng co giật nhiều lần thì càng nguy hiểm cho mẹ và con. 

Những dấu hiệu cho thấy bệnh nặng là: nhức đầu, mờ mắt, đau vùng thượng vị hay vùng hạ sườn phải, tri giác thay đổi.

Tuy nhiên, theo BS Hạnh, đến nay vẫn chưa rõ nguyên nhân dẫn đến tiền sản giật. Thường thai phụ quá trẻ (nhỏ hơn 15 tuổi) hay quá lớn tuổi (lớn hơn 35 tuổi) dễ bị tiền sản giật, người có con so dễ mắc hơn khi có con rạ, đa thai dễ mắc hơn một thai, tiểu đường cũng là yếu tố nguy cơ.

Bệnh sẽ khỏi nhanh chóng sau khi sinh, huyết áp sẽ giảm dần tới ổn định. Tuy nhiên, nếu có các biến chứng (tai biến mạch máu não, tổn thương các cơ quan nội tạng mà thường nhất là gan, mật) thì chắc chắn sẽ có di chứng, tùy theo mức độ tổn thương.

Các BS cho rằng, cách điều trị và phòng ngừa tăng huyết áp thai kỳ chủ yếu là dùng thuốc hạ áp khi huyết áp trên ngưỡng. Do đó, sản phụ cần được theo dõi nghiêm ngặt các diễn tiến của huyết áp.

Phòng ngừa tốt nhất là theo dõi huyết áp sớm và thường xuyên lúc mang thai, biết được tình trạng huyết áp trước khi mang thai; tránh mang thai khi còn quá trẻ hay đã quá lớn tuổi; điều trị ổn định các bệnh nội khoa trước khi mang thai.

Nếu có tình trạng tăng huyết áp xảy ra, cần được can thiệp nhằm đem lại sức khỏe tốt nhất cho mẹ và con.

Theo Cẩm Anh - Phụ nữ TPHCM